Gepubliceerd op zondag 21 december 2025, 01.35 uur | Onderwerp: Astronomische winter | Geschreven door Sebastiaan van Herk
METEO ALBLASSERDAM – De kortste dag van het jaar is zojuist begonnen. Iets na halverwege de zondagmiddag start namelijk de astronomische winter en dat is om 16.03 uur lokale tijd. Meteorologisch bekeken is de winter sinds 1 december jl. al van start gegaan. De temperatuur doet ons vandaag zeker niet denken dat past bij de tijd van het jaar. We kunnen zelfs rekenen op mild decemberweer, maar een overgang naar winterse vrieskou laat niet lang meer op zich wachten.
Kortste dag van het jaar
De zon komt in deze tijd van het jaar ’s morgens laat op en gaat aan het eind van de middag alweer vroeg onder. Rond 21 of 22 december staat de zon ’s middags loodrecht aan de hemel boven de Steenbokskeerkring. Op het noordelijk halfrond begint dan de astronomische winter. Daarmee hebben we ook de kortste dag van het jaar te pakken als het gaat om de periode waarin het licht is. Op het zuidelijk halfrond is de situatie tegenovergesteld. Daar begint juist de zomer en blijft het lang licht. Zondag is het in eigen land ongeveer acht uur licht. De zon komt in de ochtend rond kwart voor negen boven de horizon en gaat om ongeveer half vijf in de middag weer onder.
Verschil
Wanneer is het begin van een meteorologisch en astronomisch seizoen en wat is het verschil hierin? Alle meteorologische seizoenen beginnen op de eerste dag van een specifieke maand. Astronomisch gezien is dat enkele weken later en meestal rond de 21ste of 22ste van de desbetreffende maand. Het verschil in seizoenen wordt veroorzaakt door de schuine stand van de aardas ten opzichte van de zon. Zo staat de aardas in de winter op het noordelijk halfrond van de zon af en in de zomer naar de zon toe. Op het zuidelijk halfrond is dit omgekeerd. Zo begint de meteorologische winter op 1 december en duurt drie kalendermaanden op rij. Voor het berekenen van bijvoorbeeld de gemiddelde wintertemperatuur, wordt gekeken naar de periode van december t/m februari. De astronomische winter begint vrijwel altijd op 21 of 22 december. Dit jaar is dat op de 21ste.
Astronomische winter start mild
Winters is de temperatuur nog niet bepaald te noemen, maar daar komt komende week snel verandering in. Na opnieuw een week met herhaaldelijk zacht winterweer verliep afgelopen zaterdag tijdelijk koeler. Het kwik bleef in de middag steken tussen de 5 en 9 graden. Vandaag wordt van het zuiden uit juist weer mildere lucht naar onze omgeving aangevoerd. In de middag stijgt het kwik op veel plaatsen door de 10-gradengrens. Uiteindelijk wordt het 8 tot 10 graden in het noorden en maximaal 13 graden plaatselijk in het zuiden. Er is aanvankelijk veel bewolking en verspreid valt nog een klein beetje regen. Later blijft het overal droog en de zon breekt zo nu en dan door de bewolking heen. Er staat een veelal zwakke of matige wind uit het oosten. Richting de feestdagen bereikt winterse vrieskou ons land. Lees hierover meer in dit artikel.
Bron: Meteoalblasserdam.nl